![]() |
Kaynak : Birgün - Rant Havayolları Uçuşa Hazır! (29.01.2014) |
Üçüncü Havalimanı raporumuzun ilk bölümünü geçtiğimiz hafta yayınlamıştık. Raporun ikinci bölümünü aşağıda bulabilirsiniz. Raporun ilk bölüm de dahil olmak üzere tamamına ulaşmak için: 3. Havaalanı: Nereden Baksan Katliam, Yağma, Şaibe başlığına tıklayabilirsiniz.
BÖLGEDE ARAZİ SPEKÜLASYONU VE TOKİ
ELİYLE UCUZ ARAZİ YAĞMASI
3. Havalimanı ihalesinin Limak-Cengiz-Kolin-Kalyon-Mapa
şirketlerine verilmesinden sonra, 3. Köprü-3. Havalimanı bölgesinde son
yıllarda projelerin adı geçtiği andan itibaren gözlenen toplu arazi alımları ve
aracılar vasıtasıyla spekülasyon faaliyetleri tırmandı. Bölgede gerek TOKİ ve
İBB (KİPTAŞ) gerekse inşaat şirketleri tarafından yapılan lüks konut projeleri
yaygınlaştı.
Emlak sitelerinin haberlerine göre:
- Kemerburgaz-Göktürk-Bolluca bölgesinde “Neo Vista- Neo
Çarşı-Neo Garden-Neo Park-Neo Stüdyo- Neo Yaşam-Gölpark” isimli lüks konut ve
alışveriş merkezi projeleri yapan Neo Yapı’nın sahibi Kadir Aydın: “Bu daha
başlangıç… Önümüzdeki 10 yılın en heyecanlı bölgesi, burası
olacak. Sadece havaalanı çalışanları bile burada bir kent oluşturabilir. Kaldı
ki şehre bağlantısı olmayan bir havaalanını düşünmek imkânsız. Bu da demek
oluyor ki bölgede hem metro hem altyapı çalışmaları hızla hayata geçecek.”
- Arnavutköy Tapu Dairesi, İstanbul'a yapılacak
3. havalimanının yeri belli olduktan sonra, arazi fiyatlarının 70-80 bin
liradan 500 bin liraya kadar çıktığını bildirdi. Arsa fiyatları 2010-2011
döneminde % 22, 2011-2012 döneminde %59 arttı.
-
Eyüp’te arazi fiyatları % 41 arttı.
- Çatalca ve
Terkos’ta satılık arazi kalmadı, resmi emlakçi sayısının 138 olduğu bölgede
emlak dükkânlarının sayısı 1000’i geçti.
Bölgede son 8 yılda köylülerden çok ucuza kapatılarak el
değiştiren toplam arsa miktarı, arsaların kaç kez el değiştirdiği ve toplu
arazi alımlarını yapan gerçek alıcıların hangi kişi, kuruluş, şirket, medya
kuruluşu veya firma olduğu bilinmiyor. Arazi
fiyatlarının toplu alımlarla metrekarede 400 liraya fırladığı bölgede bulunan,
kamulaştırma kapsamındaki köy arazilerine TOKİ komisyonu tarafından 22 lira
değer biçilmesi yüzünden, tek geçim kaynakları hayvancılık olan köylüler
TOKİ’yi mahkemeye vermeye başladı.
ARAZİ SPEKÜLASYONU SORUŞTURMASINA
DURDURMA
17 Aralık 2003
tarihinde patlak veren “kent yağması” skandalı sonrasındaki “ikinci dalga
operasyonunda”, arazilerin 3. Havalimanı
ihalesini alan Konsorsiyuma dâhil şirketler ve medya kuruluşları tarafından
toplandığına ilişkin verilerin ve bölge köylülerinin arsa vurgunu konusundaki
şikayetdilekçelerinin Milli Emlak Müdürlüğü denetçileri tarafından incelenmesi,
“ikinci dalga” soruşturmasının hükümet tarafından durdurulmasıyla sonuçsuz
kaldı.
MALVARLIĞI TEDBİRLERİ BUHARLAŞTI
Yine 25 Ocak
tarihinde ikinci dalga operasyonu kapsamında 3. Havalimanı Konsorsiyumuna dahil
Kalyon ve Cengiz inşaat firmaları sahiplerinin mallarına tedbir kararı konuldu.
Hükümetin birçok bakanı, yolsuzluk operasyonunun “3. Köprü ve 3. Havalimanı
projelerini durdurmaya yönelik bir komplo” olduğunu iddia ederken, Maliye
Bakanı Mehmet Şimşek, "…. tedbir kararı kaldırılmazsa o havalimanı
yapımı ciddi derecede tehlikeye girecek" dedi. Tedbir kararı 13 Ocak 2014
tarihinde iptal edildi.
KÖYLÜNÜN ARAZİSİNE ACELE KAMULAŞTIRMA GASPI
Bakanlar
Kurulu, 2 Ocak 2014 tarihli kararıyla 3. Havaalanı projesi kapsamındaki
İmrahor, Tayakadın ve Yeniköy Ağaçlı, Akpınar ve İhsaniye köylerindeki araziler
için hiçbir geçerli gerekçe göstermeden, TOKİ tarafından “acele kamulaştırma” yapılması kararı aldı. Normalde
sadece savaş, afet
gibi olağanüstü durumlarda alınabilen ancak son dönemde kentsel dönüşüm
projelerinin başlıca araçlarından birisi haline getirilen acele kamulaştırma
kararları, taşınmazlara ait değerleme çalışmalarının tüm mallara el konulduktan
sonra yapılmasını öngörüyor. Tek geçim kaynakları hayvancılık olan köylülere,
acele kamulaştırma kapsamı çerçevesinde TOKİ tarafından metrekareye 22 lira
önerildi.
DOLGU ALANLARI İÇİN TEKNİK ŞARTNAME
REVİZYONU
Konsorsiyum
tarafından 22 milyar 152 milyon Euro bedelle alınan 3. Havalimanı, artan dış
borç faizleri ve döviz kuru nedeniyle ilk 9 ayda 12,9 milyar dolarlık maliyet
artışına neden oldu. Konsorsiyum, yatırımın ilk aşamasında harcanması gereken 1
milyar avroluk harcamayı uluslararası fon bulunamaması nedeniyle yapamadı. Sorunu
çözmek için izlenecek yöntem konusuna anlaşamayan Konsorsiyumda, teknik
şartnamede revizyona gitme eğilimi ortaya çıktı. Nihai ÇED raporuna göre inşaatın
proje şartnamesine uygun biçimde yürütülmesi için bölgedeki eski maden
ocaklarının ve su birikintilerinin doldurulması, yani ortalama 105 metre kotuna
göre toplam 2 milyar 500 milyon metreküp dolgu yapılması gerekli. Konsorsiyum,
inşaat maliyetlerini, dolgu uygulamasını asgariye çekerek düşürmeye çalıştı; dolgu
maliyetlerinin “proje çerçevesinde bölgede kurulması planlanan ‘Yeni Şehir’” ve
3. Köprü çevre yolları düzenlemesinde de milyarlarca dolara mal olacağı”
şeklinde görüş bildiren Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın desteğini alarak, şartname
revizyonuna karşı çıkan Ulaştırma Bakanlığı üstünde baskı kurarak dolgu
uygulamasında taviz kopardı. Birçok holding, dolgu maliyetlerinin yaratacağı ek
maliyetler nedeniyle ihaleden çekilmişti.
KONSORSİYUMDAN HAVUZ YOLUYLA ACELE
ATV-SABAH OPERASYONU
3.
Havalimanı projesi ihalesini kazanan Konsorsiyumda yer alan ve medya sektöründe
daha önce hiçbir yatırımı olmayan Kalyon İnşaat, 20 Aralık 2014’te, Ağustos
ayında kurulan 380 milyon lira sermayeli Zirve Holding üzerinden, daha önce 1,1
milyar dolara Çalık Holding tarafından alınan ATV-Sabah’ı satın aldı. Kalyon’un
ATV-Sabah’ı Başbakan Erdoğan’ın emriyle satın aldığı; ancak mali gücü buna
yetmediği için eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım tarafından 3. Havalimanı
ve 3. Köprü ihalesini alan diğer işadamlarıyla, sonradan geri ödenmesi vaadiyle
“havuz” oluşturulduğu; havuza Liman’ın sahibi Özdemir’in 120; Cengiz’in sahibi
Mehmet Cengiz’in Ziraat ve Halk bankalarından kredi alarak 100 milyon dolar
civarında para aktardığı, yolsuzluk operasyonları kapsamındaki “teknik takip”
bilgileri olarak basına yansıdı.
HAVALİMANI PİSTİNDE ÇÖKME TEHLİKESİ
Karadeniz kıyısında, Durusu (Terkos) gölü bitişiğinde yapılmasına karar
verilen 3. Havalimanı yaklaşık 60 kilometrekare büyüklüğünde. 3. Havalimanı
alanının sadece güney kenarı, Kadıköy iskelesi-Maltepe veya Eminönü-Bakırköy’e kadar
mesafede. Alanın üçte ikisi eski kömür ve kum ocağı işletmeleri tarafından
açılan çukurlarla ve zamanla terk edilen çukurlara su dolmasıyla oluşan 66 adet
gölle kaplı. Ortalama 100 metrelik dolgular gerektiren bu çukurlar, arazinin
farklı derinlik ve yüksekliklerdeki çukurlar ve ocak atık madde yükseltileriyle
dolu olması nedeniyle, farklı dolgu kalınlıklarına toleransı çok düşük olan
havaalanı pistlerinde önemli güvenlik sorunları yaratmaya gebe. Sorunu “çözmek”
adına öne sürülen iki “çözüm” ise 3. Havalimanı projesinin, İstanbul’un
kuzeyinde yer alan bütün ormanlık ve doğal alanların tam anlamıyla sonunu
getirecek gerçek “mega projenin” sadece küçük bir parçası olduğunu
gösteriyor: Kemerburgaz’ın batısı ve
Kilyos’un güneybatısındaki yetişkin ormanlarla kaplı arazinin altındaki uygun
kaya dolgusu alanlarının yağmalanması ve aynı bölgeye yapılması öngörülen Kanal
İstanbul kazısından çıkan hafriyatın havalimanı dolgusu için kullanılması!
7650 HEKTAR ALAN NE YAPMAK İÇİN ACELE KAMULAŞTIRILDI?
![]() |
Kaynak : Birgün - Rant Havayolları Uçuşa Hazır! (29.01.2014) |
Toplam 7650
hektarlık bir alanda kurulması
planlanan ve yılda 150 milyon yolcu taşıyacağı iddia edilen 3. Havaalanının
dünyanın en büyük havaalanlarından birisi olacağı söylenirken, soruyoruz:
Dünyanın en yoğun havalimanının bile 5 katı
büyüklüğünde olması planlanan 3. Havalimanı için neden bu kadar büyük bir alana
ihtiyaç duyuldu?
Atatürk havalimanı: 45 milyonluk yolcu - 1178 hektar
Dünyanın en yoğun havalimanı ABD Atlanta havalimanı:
95 milyon yolcu -1625 hektar
Pekin havalimanı: 82 milyon yolcu - 2330 hektar
Avrupa’nın en yoğun havalimanı Londra Heathrow
havalimanı: 70 milyon yolcu -1216 hektar
Frankfurt havalimanı: 57 milyon yolcu
Tokyo havalimanı: 68 milyon yolcu-1445 hektar
Chicago havalimanı: 2610 hektar
Paris Charles de Gaulle havalimanı: 60 milyon yolcu - 3100
hektar
Dubai havalimanı: 57 milyon yolcu - 1445 hektar
“BÜYÜK İŞ MERKEZİ ODAKLI” HAVALİMANI
7650
metrekarelik kamulaştırma alanının ne işe yarayacağını, projenin mimarlık
tasarımını üstlenen İngiliz Grimshaw Architects, Haptic Architech, Arup
Associates ve Nordic Office mimari konsorsiyumu üyesi NO kurucusu ve CEO’su
mimar Gudmund Stokke açıklıyor. Stokke, projenin çiziminde ağırlığın “yapının
ortasında dükkânlar ve iş merkezi gibi çözümlere” verileceğini söylüyor. Şirketin
internet sitesinden açıklandığına göre, havalimanı alanı için 3,500 hektarlık
alan kullanılırken, 1100 hektarın içinde bir “havacılık tıp merkezi”, ve büyük
alışveriş tesisi olan “ticaret alanı” olması öngörülüyor.
150 MİLYON YOLCU NASIL BULUNACAK?
İstanbul’un toplam havayolu yolcu kapasitesi, 2012 yılı
verilerine göre, 44 milyonu Atatürk Havalimanı, 18 milyonu Sabiha Gökçen
Havalimanı’na ait olmak üzere, toplam 62 milyon; 3. Havalimanı yılda 150 milyon yolcuyu nereden bulacak, sorusu böylece
yanıtını buluyor. KOİ modeline göre yapılan 3. Havalimanı aslında havalimanı
görüntülü bir “ticaret ve alışveriş merkezi” olarak tasarlanıyor ve model,
ihaleyi alan şirketlerin bölgede yapacakları bütün “rant getirici”
faaliyetlere, 25 yıl boyunca satış garantisi sağlıyor. 3. Havalimanını yapan
şirketlere ayrıca 25 yıl boyunca yolcu başına 20 avroluk tarife ve asgari yolcu
garantisinin yanı sıra dış borçları hazineden ödeme garantisi veriliyor.
FELAKETİN SON PERDESİ: KANAL İSTANBUL VE YENİ İSTANBUL
![]() |
Kaynak : Sabah - 'Çılgın Proje'nin startı da hızlı oldu' |
3.
Köprü projesinin de geçeceği Arnavutköy-Karaburun aksı, Durusu, Çatalca
bölgesinden Trakya’ya
Kanal
İstanbul projesi için, bölgede Milten Durusu Evleri, Milkent Yaşam Konakları,
Karaburun-Kilyos arasında Milltown gibi çok sayıda lüks konut projesi ve Kilyos-
Karaburun arasında 460 bin metrekarelik yat limanı, alışveriş merkezi, otel ve
rezidans kompleksi yapan Milten Holding’e verilen izinler Arnavutköy Belediyesi
planlarına işlenirken, köylerde Kanal İstanbul için metrekare değerinin 20’de 1
oranındaki arazi kamulaştırma çalışmalarına başlandı. Milten Holding hakkında
Yeniköylüler, 35 yıl önce maden işletmesi için topraklarını gasp ettiği
iddiasında bulunuyor.
En az 3,5 milyon gündüz nüfusu olması beklenen ve Merkezi
İş Alanı Bölgesi, Göl Bölgesi ve Sahil Bölgesi olmak üzere üç ana bölgeden
oluşan Yeni İstanbul isimli yeni kent projesini de yine Yeniköy, Akpınar, Ağaçlı, Çiftalan,
Kısırkaya, Gümüşdere ve Kilyos bölgelerinde yapılacak. Yeni Şehrin merkezi iş
alanı bölgesinde küresel şirket ofisleri, lüks oteller, kültür – turizm merkezleri
ve ticaret tesisleri, Göl Bölgesi'nde; okullar, alışveriş merkezleri, Sahil
Bölgesi'nde özel üniversiteler ve lüks konut alanları bulunacak.
Bölgenin yakınlarındaki Olimpiyat Alanı, Hamamidere Vadisinde
yine KOİ modeliyle devlet tarafından yüzde 70 doluluk garantisi verilerek Emsaş
İnşaat tarafından yapımına başlanan İkitelli Entegre Sağlık Kampusu Projesi ve
Başakşehir- İkitelli Sağlık Kampusu- Kayaşehir Konutları-Halkalı- Olimpiyat
Stadı- Sazlıdere- Taşoluk- Arnavutköy- 3. Havalimanı metro hattı planı bölgeye
yönelik imarlaşma basıncını daha da artırıyor.
Son olarak İBB Başkanı Topbaş açıklıyor: "Kuzeyde
yeni yapılan havaalanı yakınında 1,5 milyon metrekarelik alanda bir Fuar
Kampüsü ve Kongre Kampusu” yapmak üzere bir çalışmamız var”.
TEHDİT HER GÜN BİRAZ
DAHA BÜYÜYOR, KUZEY ORMANLARI YOKOLUŞUN
EŞİĞİNDE
3. Köprü ile başlayıp, 3. Havalimanı ve Kanal İstanbul’la
devam eden yıkımın birinci derecedeki
hedefleri:
![]() |
3. Köprü çalışmalarından... |
-Yeniköy, Akpınar,
Baklalı, Balaban, Boyalık, Çilingir, Dursunköy, Hacımaşlı, Haraççı, İzzettin,
Karaburun, Kestanelik, Nakkaş, Poyrazköy, Sazlıbosna, Taşoluk, Tayakadın,
Yassıören başta olmak üzere bölgedeki tüm irili ufaklı köy ve mahallelerin
yaşam alanları; tarım alanları, sulak alanları, orman alanları
- 3. Havalimanı:
Yaklaşık 20 bin futbol sahası büyüklüğünde, üçte biri meşe ve kayın karışımı
doğal orman
-
Uluslararası anlaşmalar gereği her türlü yapılaşmanın yasak olduğu İstanbul’un
en önemli sulak alanı, 70 adet
canlının yaşam alanı olan 70’i aşkın sulak alan, göl, gölet ve Alibeyköy
barajını besleyen 3 dere, akarsu ve kuru dereler, Terkos gölü
- Dolgu, yat limanı, yoğun yapılaşma nedeniyle
Karadeniz kıyıları
- Kuzey
ormanlarında filtre edilmiş hava temizleyici hâkim rüzgârların, su
havzalarının, kuş göç yollarının bulunduğu İstanbul için yaşamsal önemi olan
düşey ekolojik koridorlarından biri olan Terkos-Haliç-Çekmece ekolojik koridoru
- Biyolojik çeşitlilik ve kentin yaşam
destek sisteminin en önemli parçalarından biri olup doğal ve ekolojik dengelerin
korunması gereken en önemli alanlarından birini oluşturduğu için İstanbul'un en
hassas alanlarının başında gelen, 'Göller Arası' olarak da tanımlanan
Küçükçekmece, Büyükçekmece ve Sazlıdere Havzaları
- Jeolojik yapısı ve depremsellik
açısından riskli alanlar kapsamına giren bölgelerin ciddi yapılaşma baskısı
altına alınması yüzünden yeni sel felaketlerinin yaratılması
- Ağaç kesimi,
kanal kazısı, toprak taşıma, dolgu, sulak alan kurutma benzeri inşaat faaliyetinin
karbon salınım maliyeti henüz bilinmiyor
- Kanal İstanbul:
Projenin hayata geçmesi halinde, muhtemel bir deprem şehirde daha büyük bir
yıkıma yol açacak; şehrin içme suyu rezervlerinin tamamı yok olacak; Doğu
Trakya’nın bütün drenaj sistemi ve yer altı suları etkilenecek; Marmara Denizi
oksijensiz kalacağı için Boğaz ve İzmit Körfezi hidrojen sülfür (çürük yumurta)
kokusuyla dolacak; Boğaz balıkların göç yolu olmaktan çıkacak; yer altı kaynak
suları deniz suyu ile dolacak; kanalizasyon suları Karadeniz’e akıtılacak; Avrupa
yakasındaki Kuzey Ormanları bütünüyle yok olacak.
KOS Araştırma Ekibi
(Kuzey Ormanları Savunması 3. Havalimanı raporunun tamamı için: 3. Havaalanı: Nereden Baksan Katliam, Yağma, Şaibe )